Op zondag 1 oktober 2017 zetten naar jaarlijkse gewoonte tal van bedrijven hun deuren open voor het grote publiek. Om dit evenement in goede banen te leiden wordt veelal een beroep gedaan op het personeel van de onderneming. Dergelijke tewerkstelling op zondag heeft vanuit arbeidsrechtelijk oogpunt een aantal implicaties.

Principe

In principe is zondagsarbeid verboden. Deze regel kent evenwel een hele reeks uitzonderingen waaronder art. 66, 26° van de Arbeidswet. Dit artikel stelt dat werknemers ‘s zondags mogen tewerkgesteld worden in het kader van een deelneming aan manifestaties van alle aard, onder meer aan salons, tentoonstellingen, musea, jaarbeurzen, nijverheids- en landbouwtentoonstellingen, markten, braderijen, optochten en sportmanifestaties. Open Bedrijvendag wordt onder deze uitzondering gekwalificeerd waardoor ondernemingen die normaal op zondag geen werknemers mogen tewerkstellen dit uitzonderlijk wel kunnen doen. 

Loon-overloon

Wat het loon betreft, wordt een onderscheid gemaakt naargelang de wekelijkse arbeidsduurgrens (bv. 38 uur per week) op die zondag al dan niet wordt overschreden:

De weekgrens wordt niet overschreden

Wordt er in de week voorafgaand aan de Open Bedrijvendag een dag recuperatie genomen of werd het arbeidsrooster tijdelijk aangepast, zodat de weekgrens niet wordt overschreden, dan is er geen overloon verschuldigd. Voor het presteren van deze uren op zondag hebben de betrokken werknemers recht op hun normaal loon. Sectoren of bedrijven kunnen evenwel voorzien in een specifieke vergoeding voor dergelijke prestaties.

De weekgrens wordt wel overschreden

Wordt er de zondag bijkomend gewerkt, bovenop de normale wekelijkse arbeidstijd, dan wordt de arbeidsduurgrens overschreden en is er overloon. Overuren op zondag geven recht op overloon aan 100%.

Inhaalrust

Ook wat de inhaalrust betreft, dient een onderscheid te worden gemaakt naargelang de wekelijkse arbeidsduurgrens (bv. 38 uur per week) op die zondag al dan niet wordt overschreden:

De weekgrens wordt niet overschreden

Voor arbeid gepresteerd op zondag heeft de werknemer recht op inhaalrust. Deze inhaalrust is onbetaald en dient te worden toegekend binnen de zes dagen die volgen op de zondag. Deze inhaalrust wordt niet aangerekend als arbeidsduur en kan bijgevolg samenvallen met de gewone dag van inactiviteit binnen de onderneming (bv. zaterdag).

De weekgrens wordt wel overschreden

In dergelijk geval heeft men te maken met 2 soorten inhaalrust, m.n. inhaalrust voor prestaties op zondag en inhaalrust voor presteren van overuren.

Voor de arbeid gepresteerd op zondag heeft deze werknemer recht op onbetaalde inhaalrust binnen de 6 dagen die volgen op de zondag zoals hierboven vermeld.

Daarnaast dient aan de betrokken werknemer inhaalrust te worden verleend voor de gepresteerde overuren op zondag, gezien de weekgrens wordt overschreden. Deze inhaalrust dient wel samen te vallen met de arbeidsuren en is wel bezoldigd. 

In beide gevallen moet ervoor gezorgd worden dat de werknemers een wekelijkse rustpauze van 35 opeenvolgende uren kunnen genieten en moet minstens 24 uur op voorhand een afwijkend rooster voor die bepaalde week worden bekendgemaakt.