Genieten klokkenluiders binnenkort meer bescherming?
De ministerraad keurde recent een voorontwerp van wet goed inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht of op het nationaal recht binnen een privaatrechtelijke rechtspersoon melden. Zo kunnen onder meer inbreuken op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, financiële diensten, consumentenbescherming, milieubescherming en productveiligheid gemeld worden.
Personen die beroepshalve kennis hebben van informatie over de inbreuken kunnen van de bescherming genieten. Denk maar aan vrijwilligers, werknemers, stagiairs, … .
Met dit voorontwerp beoogt België de omzetting van de Europese richtlijn (EU) 2019/1937 inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden. Deze Europese klokkenluidersrichtlijn moest uiterlijk op 17 december 2021 in het Belgisch recht omgezet worden.
In het voorontwerp van wet worden een aantal nieuwe kanalen voorzien om klokkenluiders zaken makkelijker te laten rapporteren. Daarnaast beoogt het een betere informatie, begeleiding en ondersteuning voor de klokkenluiders.
Voorzien van verschillende meldingskanalen
Rechtspersonen in de private sector met vijftig of meer werknemers zullen procedures moeten voorzien m.b.t. de mogelijke meldingskanalen.
Er zal in 3 verschillende kanalen worden voorzien om klokkenluiders zaken te laten rapporteren.
Intern kanaal
Bedrijven met meer dan 50 werknemers zullen een meldingsbeheerder moeten aanstellen. De veiligheid en vertrouwelijkheid van het meldingskanaal moet hierbij verzekerd worden. De melding zal schriftelijk, telefonisch of persoonlijk kunnen gebeuren.
De meldingsbeheerder zal binnen een maximale termijn van 3 maanden een antwoord moeten bezorgen.
Extern kanaal
Daarnaast kan de melding ook gebeuren via een extern kanaal dat door de overheid opgezet zal worden. Er zal een klacht ingediend kunnen worden bij de Federale Ombudsman en bepaalde sectorale instanties (zoals de FSMA, de NBB, het FAVV, het FANC of de Gegevensbeschermingsautoriteit).
Pers
Indien een interne of externe melding niet tot passende acties leidt, er ernstige redenen zijn om aan te nemen dat er een onmiddellijk gevaar voor het openbaar belang of een risico op vergelding of het vernietigen van bewijsmateriaal bestaat, zal ook de pers kunnen gecontacteerd worden.
Bieden van betere informatie, begeleiding en ondersteuning aan klokkenluiders
De federale ombudsman zal optreden als federale coördinator van de externe meldingen. Hij zal de externe meldingen in ontvangst nemen en nagaan of deze voldoen aan de ontvankelijkheidsvoorwaarden. De informatie zal hij dan overmaken aan de bevoegde autoriteit. In uitzonderlijke gevallen zal de ombudsman ook het inhoudelijk onderzoek kunnen verrichten en zal hij beschermingsdossiers behandelen.
Daarnaast zal het Federaal Instituut voor de bescherming en de bevordering van de Rechten van de Mens de klokkenluiders professionele juridische en psychologische ondersteuning bieden.
Klokkenluiders zullen genieten van de beschermingsregeling indien zij:
- op het moment van de melding redelijke gronden hebben om aan te nemen dat de gemelde informatie waarheidsgetrouw was;
- over informatie beschikken die binnen de werkingssfeer van de wet valt;
- een interne of externe melding indienen, hetzij een openbare bekendmaking zullen doen.
Let op: bovenvermelde is gebaseerd op ontwerpwetgeving en derhalve nog aan wijzigingen onderhevig.
Bron:
- Berichtgeving website vice-eersteminister en minister van Economie en Werk Pierre-Yves Dermagne van 25 februari 2022 ‘Een betere bescherming voor klokkenluiders in België’;
- Berichtgeving ministerraad van 25 februari 2022 ‘Omzetting van de Europese richtlijn inzake de bescherming van de klokkenluiders’.
Dit bericht delen: