AI-verordening: welke bepalingen zijn in 2025 van belang als werkgever
In 2025 moet je als werkgever al enkele verplichtingen naleven die voortvloeien uit de AI-verordening. Wat houdt dit juist in voor jou als werkgever?
De evolutie van artificiële intelligentie (AI) gaat razendsnel. Hoewel AI voor vele voordelen zorgt voor onze ontwikkeling, houdt het ook bepaalde risico’s in.
Met de AI-verordening wil Europa een uniform rechtskader creëren om de goede werking van de interne markt te waarborgen en marktversnippering te voorkomen. Terzelfdertijd wil Europa ook de Europese grondrechten van de burgers en de ondernemingen beschermen tegen mogelijke schadelijke effecten van AI-systemen.
Deze verordening is rechtstreeks van toepassing in alle landen van de Europese Unie en treedt vanaf 2 augustus 2026 volledig in werking.
Er zijn echter onderdelen die reeds in 2025 in werking zullen treden. Deze bekijken we in dit artikel.
Bepaling die in werking treden op 2 februari 2025
Vanaf 2 februari 2025 ben je als werkgever (als aanbieder en/of gebruiksverantwoordelijke van AI-systemen) in eerste instantie verplicht om maatregelen te treffen die zorgen voor een voldoende niveau van AI-geletterdheid bij jouw werknemers en anderen die namens de onderneming AI-systemen beheren en gebruiken.
AI-geletterdheid omvat de vaardigheden en kennis die iedereen binnen de organisatie die werkt met AI-systemen, nodig heeft om deze systemen op een geïnformeerde manier te gebruiken en zich bewust te zijn van de kansen, maar ook de risico's en mogelijke schade die AI kan veroorzaken. Het is dus niet zo dat enkel de IT’ers binnen de onderneming over deze kennis dienen te beschikken.
Bovendien geldt vanaf 2 februari 2025 een verbod op bepaalde AI-systemen met onaanvaardbare risico’s. Alle AI-systemen die als een duidelijke bedreiging voor de veiligheid, het levensonderhoud en de rechten van mensen worden beschouwd, zijn verboden. Een voorbeeld hiervan is “sociale scoring”. Dit houdt in dat AI-systemen mensen beoordelen op basis van hun sociale gedrag of persoonlijke kenmerken, hetgeen kan leiden tot discriminatie. Ook AI-systemen om emoties van een natuurlijke persoon op de werkplek af te leiden zijn verboden. Als werkgever moet je er vanaf februari 2025 met andere woorden over waken dat er geen gebruik gemaakt wordt van dergelijke onaanvaardbare AI-systemen binnen de onderneming.
Bepalingen die in werking treden op 2 augustus 2025
Vanaf 2 augustus 2025 gelden de verplichtingen voor AI-modellen voor algemene doeleinden. Deze AI-modellen zijn ontworpen om een breed scala aan taken uit te voeren. Ze worden getraind op enorme hoeveelheden data en zijn veelzijdig inzetbaar. Het gaat hier om nog niet zelfstandige systemen maar zij vormen de basis voor AI-systemen. Een voorbeeld van een AI-systeem die hiervan gebruik maakt is ChatGPT.
Voor deze AI-modellen gelden specifieke verplichtingen. Het gebruik van deze modellen brengt namelijk ook risico’s met zich mee.
Ontwikkelaars weten vaak niet welke data gebruikt werd en om deze reden moeten deze modellen voldoen aan bepaalde transparantievereisten (vb. technische documentatie bijhouden). Ook de Europese wetgeving omtrent auteursrechten moet worden nageleefd. Voor krachtigere modellen die systeemrisico’s met zich mee kunnen brengen, gelden er aanvullende vereisten. Zij moeten bijvoorbeeld regelmatige evaluaties uitvoeren om kwetsbaarheden te identificeren.
Vanaf 2 augustus gelden ook de sancties, met uitzondering van de geldboetes die van toepassing zijn op AI-modellen met algemene doeleinden. Het is aan de lidstaten om tegen deze datum sancties vast te stellen om de naleving van de AI-verordening te garanderen. De sancties moeten doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn.
Men vermeldt in de verordening wel reeds als sanctie voor het gebruik van AI-systemen met onaanvaardbare risico’s een administratieve geldboete tot 35 miljoen euro en indien de overtreder een onderneming is, tot 7% van haar totale wereldwijde jaarlijkse omzet voor het voorgaande boekjaar, indien dat hoger is. Hier dien je als werkgever dus wel al rekening mee te houden!
Conclusie
Vanaf 2025 moeten werkgevers voldoen aan verschillende verplichtingen onder de AI-verordening.
Vanaf 2 februari 2025 moeten werkgevers zorgen voor voldoende AI-geletterdheid bij hun werknemers en is het gebruik van AI-systemen met onaanvaardbare risico's, zoals sociale scoring en emotieherkenning op de werkplek, verboden.
Vanaf 2 augustus 2025 gelden er specifieke verplichtingen voor AI-modellen voor algemene doeleinden, waaronder transparantievereisten en naleving van auteursrechten. Ook worden er sancties ingevoerd voor overtredingen.
Bron:
- Verordening (EU) 2024/1689 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juni 2024 tot vaststelling van geharmoniseerde regels betreffende artificiële intelligentie en tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 300/2008, (EU) nr. 167/2013, (EU) nr. 168/2013, (EU) 2018/858, (EU) 2018/1139 en (EU) 2019/2144, en de Richtlijnen 2014/90/EU, (EU) 2016/797 en (EU) 2020/1828 (verordening artificiële intelligentie).
Dit bericht delen: